Czego nie wiesz o wstydzie? 5 prostych ćwiczeń na pokonanie wstydu.

Zauważyłam, że ogrom ludzi ma problem ze wstydem. Nieważne, w jakim są wieku, chociaż ostatnio zaskoczyła mnie 23-letnia znajoma ze studiów, która... wstydziła się napisać, że prowadzę fajny profil na Instagramie. Ja sama potrafiłam ominąć swój przystanek autobusowy, bo wstydziłam się poprosić osobę obok, żeby wstała i mnie przepuściła. Wiecie, ile szans straciłam? I ile przystanków ominęłam?  Na szczęście dzisiaj umiem sobie radzić, chociaż bardzo długo nie wiedziałam, jak przestać się wstydzić.

Na pewno nieraz słyszałyście od rodziców: „Przebierz się, nie wyjdziesz tak”, „musiałam się za Ciebie wstydzić”. Kobiety całe życie słyszą, że ABSOLUTNIE NIE MOŻNA mówić chłopcom, że ma się okres, bo to wstyd. Nie wolno pytać, ile ktoś zarabia, bo to wstyd. Nie wolno prosić o pomoc, bo to wstyd. A jak powiesz komuś, że Twój ojciec pije? To już jest wstyd na całe miasto! Ale czy serio TO MY powinnyśmy się tego wstydzić? Gabinety psychologów są pełne wstydzących się ludzi, którzy mają niskie poczucie wartości i nigdy nie prosili o pomoc.

Kiedy pojawia się wstyd?

Pod wpływem wstydu zaczynamy się zastanawiać, jak widzą nas inni ludzie. Małe dzieci nie maja wstydu, nie wiedzą, że czegoś „nie wypada”. Potrafią w środku spotkania rodzinnego przynieść nocnik i załatwiać się bez najmniejszego skrępowania, ku zdziwieniu dorosłych. Wstyd powiązany jest ze strachem. To społeczeństwo uczy nas wstydu. Dorośli - z jakiegoś niezrozumiałego powodu - uwielbiają zawstydzać dzieci. Te wszystkie „chłopcy nie płaczą” czy „wszyscy będą się z ciebie śmiać” albo „dziewczynce nie wypada przeklinać/ubierać się w ten sposób”. Na pewno każdy jest w stanie przypomnieć sobie taką historię. Ciężko myśleć o sobie dobrze, kiedy w dzieciństwie słyszało się same etykietki: jesteś głupia (zamiast: postąpiłaś głupio) czy jesteś leniwa (zamiast: nie wyniosłaś śmieci, proszę, zrób to). 

W psychologii rozwojowej istnieją różne rodzaje przeświadczeń: atrybucja wewnętrzna i zewnętrzna. Wewnętrzna polega na myśleniu po niezdanym egzaminie „po co ja tu przyszłam, jestem za głupia, jestem beznadziejna” czyli prościej mówiąc, to obwinianie siebie.

Z kolei atrybucja zewnętrzna polega na myśleniu „no, pytania były za trudne, ja się nie wyspałam, a w sali było strasznie duszno i nie można było się skupić”. To obwinianie okoliczności.

Słowo ode mnie: Nigdy nie rozumiałam, dlaczego mam się wstydzić czegoś, co nie jest zależne ode mnie? Czemu mam się wstydzić przyjmowania leków na stany lękowe, czemu mam się wstydzić okresu, pochodzenia, czemu mam się wstydzić tego, że nie wiem gdzie leżą Wyspy Galapagos albo nie umiem matmy? To nie moja wina ani powód do zawstydzania mnie. Jeżeli ktoś wyśmiewa takie rzeczy, to widocznie jest na poziomie ameby umysłowej, /choć nie chciałabym w żadnym wypadku obrażać ameb.\

Jak radzić sobie ze wstydem? Ćwiczenia.

Wstyd jest potężnym narzędziem kontroli. Wstyd nas ogranicza. Powoduje, że myślimy, że nie zasługujemy na dobro i miłość, a to nie jest prawda. Boimy się osądów, unieważniamy swoje emocje i wstyd tak naprawdę zabiera nam radość z życia. Poniżej lista moich sposobów, jak pozbyć się wstydu. Mnie bardzo pomogło robienie tych rzeczy i dalej czasami je robię, tak o - dla rozrywki. Przestawiam ćwiczenia w formie listy, można pobrać ją w lepszej jakości tutaj, wydrukować i zaznaczać sobie, by mierzyć postęp.

Warto z tym walczyć i uwolnić się od wstydu. Jak to wygląda u Was? Byliście wstydliwi, ale udało Wam się pokonać wstyd czy może wciąż się wstydzicie? Pogadajmy.